تأسیسات به‌طور کلی دو بخش تأسیسات مکانیکی و تأسیسات الکتریکی تقسیم می‌شود. تاسیسات الکتریکی تحت نظارت عالیه و اجرای مهندسین برق انجام می‌گیرد. تأسیسات مکانیکی به گونه‌های مختلفی مانند گرمایی، سرمایی، تهویه، گازرسانی، بخار و غیره دسته‌بندی می‌شوند.
تأسیسات مکانیکی[ویرایش]
تأسیسات مکانیکی ساختمان شامل
- تأسیسات گرمایی
- تأسیسات سرمایی
- تأسیسات بهداشتی (آب و فاضلاب)
- تأسیسات تهویه مطبوع
- تأسیسات استخر (استخر، جکوزی، سونا)
- تأسیسات آتش‌نشانی ( اطفا حریق)
- تأسیسات گازرسانی
- اجرا و طراحی فواره و آب‌نما
- تأسیسات گازهای طبی
- سامانه‌های بخار
می‌باشد. تأسیسات مکانیکی به شاخه‌های مختلفی مانند صنعت، ساختمان، ورزشی، درمانی و مانند این‌ها تقسیم می‌شود.
در مورد تأسیسات مکانیکی نظرات مختلفی وجود دارد اما می‌توان گفت: تأسیسات مکانیکی دانش مبارزه با طبیعت است. بر خلاف جاذبه آب را بالا کشیدن، گرما در فصل سرد و سرما در فصل گرم، هوای تازه در اجتماعی از انسانها، تخلیه گازها از محل تولید و…. تأسیسات مکانیکی دانش رفاه جانداران در مبارزه‌ای تمام عیار با طبیعت است.[۱]
در دنیای امروز تأمین آسایش بشر یکی از هدف‌های اصلی بوده و سعی شده‌است با استفاده و به‌کارگیری تأسیسات مکانیکی، در طراحی و اجرای ساختمان‌سازی این امر مهم پیگیری شود؛ لذا فراگیری و شناخت علم تأسیسات مکانیکی برای کلیه دست‌اندرکاران تأسیسات ساختمانی یکی از مباحث مهم و ضروری محسوب می‌شود.
تأسیسات الکتریکی[ویرایش]
در تعریف تأسیسات الکتریکی می‌توان گفت طراحی سامانه‌های سیم کشی اماکن مسکونی و مراکز صنعتی[۲]و شامل مباحثی مانند روشنائی؛ برق رسانی؛ هوشمندسازی ساختمان؛تلفن؛ آنتن مرکزی؛ سامانه اعلام حریق؛ اجرای شبکه رایانه‌ای؛ منبع تغذیه اضطراری ؛ اجرا و خدمات آسانسور و پله برقی و دوربین مداربسته می‌باشد.
رشته‌های دانشگاهی[ویرایش]
رشته تأسیسات الکتریکی در دانشکده‌های فنی تا مقطع کاردانی و کارشناسی تدریس می‌شود و تنها در چند واحد کارگاهی با رشته برق صنعتی دارای تفاوت می‌باشد.
رشته تاسیسات حرارتی و برودتی نیز در دانشکده های فنی در دو مقطع کاردانی و کارشناسی تدریس می شود این رشته زیر شاخه ی مکانیک بوده و علاوه بر دروس پایه ای مشترک با مکانیک، شامل دروس کارگاهی و تخصصی طراحی تاسیسات حرارتی و برودتی نیز می شود.
مهارت و دانش مورد نیاز[ویرایش]
- توانایی کار بر طبق نقشه‌ها و طرح‌های فنی موجود
- مهارت‌های فنی و عملی خوب
- رویکرد دقیق و منظم در کار
- توانایی جسمانی مناسب
- آگاهی از مسایل ایمنی و دستورالعمل‌های قانونی
- توانایی کار فردی و تیمی
- مهارت‌های ارتباطی مناسب
رشته دانشگاهی[ویرایش]
هنرجویان رشته ی تاسیسات حرارتی و برودتی در طی دوران تحصیل با طرح، محاسبه، اجرا، راه‌اندازی، سرویس و نگهداری تأسیسات بهداشتی، تأسیسات گرمایی، تأسیسات گازرسانی ساختمان‌های مسکونی، راه‌اندازی و سرویس و تعمیر تأسیسات برودتی خانگی و تجاری، نقشه خوانی و نقشه‌کشی تأسیسات بهداشتی، حرارتی، گازرسانی و برودتی و… آشنا می‌شوند.
زمینه‌ها و عناوین شغلی رشته تأسیسات:
- راه‌اندازی و تعمیرکاری دستگاه‌های سردکننده خانگی
- راه‌اندازی و تعمیرکاری سامانه‌های حرارت مرکزی
- جوشکاری برق و گاز
- لوله‌کش آب ساختمان
- برق کاری و راه‌اندازی دستگاه‌های تأسیساتی با استفاده از لوله‌های فلزی و پلیمری
- نقشه‌کش تأسیسات مکانیکی ساختمان
- طراح، مجری و ناظر لوله‌کشی گاز خانگی و تجاری
- نصاب و لوله‌کش تأسیسات حرارت مرکزی
